تحقیقات جدید با استناد به شواهد جمعآوریشده توسط گروههای جامعه مدنی در ۵۷ کشور نشان میدهد که طی سال ۲۰۱۹، صنعت دخانیات گامهای مؤثری برای افزایش بازارهای مصرف و تولید حداکثری برداشتهاند. تلاشها برای لابیکردن دولتها از طریق ادارات دارایی، گمرک و تجارت انجام شده به طوری که این صنعت را قادر ساخته تا نفوذ خود را در طول بحران COVID-19 در سال ۲۰۲۰ گسترش دهد.
شاخص تداخل جهانی صنعت دخانیات ۲۰۲۰ که توسط STOP، یک ناظر جهانی صنعت دخانیات منتشر شد، نشان میدهد که چگونه دولتها در برابر نفوذ صنعت آسیبپذیر بودند، درحالیکه برخی از آنها توانستهاند به طور مؤثرتری برای جلوگیری از نفوذ صنعت دخانیات عمل کنند. شرکتهای دخانیات از نبود شفافیت و هماهنگی در بین سازمانهای دولتی حداکثر بهرهبرداری را داشتهاند.
بر اساس تجزیهوتحلیل گزارشهای ۵۷ کشور، وزارتخانههای دارایی، تجارت، کشاورزی، توسعه و سایر آژانسهای غیربهداشتی بیشترین تأثیر را داشتهاند به طوری که شرکتهای دخانیات با کنارزدن وزارتخانههای بهداشت، معافیتهای مالیاتی را تضمین کردند و بر تصمیمگیریهای سیاستی تأثیر گذاشتند که به آنها کمک کرد به فروش محصولاتی ادامه دهند که سالانه بیش از ۸ میلیون نفر را به کام مرگ میکشاند. دولتهای با بهترین عملکرد؛ بدترین دولتها؛ و بهبودیافتهترین دولتها به ترتیب عبارتند از: ۱. برونئی دارالسلام ۲. فرانسه ۳. اوگاندا؛ ۱. ژاپن ۲. اندونزی ۳. زامبیا؛ ۱. پاکستان ۲. آفریقای جنوبی ۳. سریلانکا.
دولتها میتوانند شرکتهای دخانیات را در مقابل آسیبهایی که ایجاد میکنند، مسئول بدانند و یک برد - برد برای اقتصاد و سلامت ارائه دهند که بهویژه در طول همهگیری ویروس کرونا مهم است. هیچ دولتی از مداخله در صنعت مصون نیست درحالیکه صنایع بزرگ دخانی به شدت کشورهای با درآمد پایین و متوسط با جمعیت بیشتر و مقررات ضعیفتر را هدف خود قرار میدهند.
این شاخص نشان میدهد که کشورهای ثروتمند نیز مستعد دخالت در صنعت دخانیات هستند. ژاپن، اندونزی و زامبیا در مجموع بدترین رتبه را به دلیل پیوندهای عمیق بین دولت و صنعت دارند. در سال 2020 برونئی دارالسلام، فرانسه و اوگاندا بهترین رتبهها را داشتند و بهترین کشور گزارش سال ۲۰۱۹، بریتانیا، به دلیل ارتباط بین صنعت و وزرای دولت فعلی در سال ۲۰۱۹، به رتبه چهارم سقوط کرد.
این شاخصها دهها مورد را توضیح میدهند که چگونه دولتها مراقبت خود در زمینه صنعت دخانیات را تضعیف میکنند و در مقابل صنعت تنباکو از آن سود میبرد: تانزانیا و زامبیا، دو کشور با بدترین عملکرد در آفریقا به شمار میروند که سالها قانون واپایش دخانیات را به دلیل دخالت دخانیات به تعویق انداختهاند. لابیهای صنعتی دخانیات تلاشها برای افزایش مالیات بر تنباکو در بنگلادش، کلمبیا و آلمان را تضعیف کردهاند. در اندونزی، شرکت تابعه محلی فیلیپ موریس اینترنشنال (PMI)، PT HM Sampoerna Tbk، قراردادی را با دولت برای انجام تحقیقات در مورد محصولات تنباکوی گرم شده امضا کرد و در کلمبیا، دولت به PMI اجازه داد تا محصولات دخانی را تولید کند. در پاکستان، بریتیش امریکن توباکو تنها یک ماه قبل از اعلام بودجه دولت، ۳۵۴۵۰ دلار آمریکا به نخستوزیر کمک کرد. به درخواست فرماندار یک منطقه تولید تنباکو، یک سناتور در مکزیک در یک رویداد BAT شرکت کرد و در آنجا به نفع صنعت صحبت کرد. در نیجریه، صنعت تنباکو در سازمان استاندارد قرار دارد که استانداردهای محصولات تنباکو را تعیین میکند.
اقداماتی که دولتها میتوانند برای شناسایی و جلوگیری از مداخله در صنعت دخانیات انجام دهند تا از تضاد منافع جلوگیری شود عبارتند از:
1. لزوم تخاذ تدابیری برای محافظت از مقامات دولتی در برابر نفوذ صنعت دخانیات؛
2. جلوگیری از مشارکت صنعت دخانیات در سیاست؛
3. خودداری از تعاملات غیرضروری با صنعت دخانیات؛
4. عادیسازی فعالیتهای بهاصطلاح مسئولیت اجتماعی شرکتی در صنعت و اجرای اقدامات شفافیتساز؛
5. وادار نمودن صنعت دخانیات نسبت به افشای فعالیتهای بازاریابی، لابی و بشردوستانه
6. توقف مزایا و مشوقها برای صنعت دخانیات
مندرجات گزارش شاخص تداخل جهانی صنعت دخانیات در سال 2020 به روند نگرانکنندهای اشاره میکند: صنعت دخانیات در طول سال ۲۰۱۹ راههایی را برای بازاریابی تهاجمی محصولات تنباکوی جدید، اعتیادآور و مضر، بهعنوان راهحلی برای اپیدمی دخانیات که خود صنعت ایجاد کرده بود، پیدا کرده بود. این راهبُرد را در سال ۲۰۲۰ ادامه داده شد و از کمکهای مالی نسبتاً ارزان استفاده شد تا صنعت دخانیات را بهعنوان شریکی برای دولتهایی که با همهگیری COVID-19 مبارزه میکنند تبلیغ شود. چنین حرکاتی، بار عظیمی را که استفاده از تنباکو بر سلامت مردم و همچنین سیستمهای بهداشتی در سراسر جهان وارد میکند، میپوشاند و بستری برای جلب نظر افکار عمومی برای تغییرات سیاستهای آینده را فراهم میکند.
برای مثال، بنگلادش، جایی که BAT بنگلادش تجهیزات حفاظت شخصی را به بیمارستانهای دولتی ارائه کرده است. وزارت صنایع به آژانسهای مختلف نامه نوشت و از آنها خواست با BAT و ژاپن توباکو بینالمللی در طول تعطیلی COVID-19 همکاری کنند. در کاستاریکا، PMI ماسکهای مصنوعی را به بیمارستانها اهدا کرد. این شرکت محصول IQOS خود را در سال جاری در کشور عرضه کرد. کنیا، جایی که BAT کنیا ۳۰۰۰۰۰ لیتر ضدعفونیکننده به سازمانهای دولتی کمک کرد. توتون و تنباکو بهعنوان یک «محصول ضروری» در طول همهگیری فهرست شد. فیلیپین، جایی که شرکت تنباکو فیلیپ موریس فورچون تجهیزات پزشکی را اهدا کرد. در طول سال گذشته، سیاستگذاران در مورد قانونی کردن HTPها بحث کردهاند. در اندونزی، شرکت تابعه محلی PMI، PT HM Sampoerna Tbk، از اهدای مواد ضدعفونیکننده و سایر کالاها بهعنوان فرصتی برای بازاریابی و پوشش رسانهای استفاده کرد. این شرکت همچنین درخواست تغییر در سیاستها، از جمله درخواست از دولت محلی بالی برای لغو محدودیتهای تبلیغات در فضای باز تنباکو را درخواست کرد.
